Jakie obowiązki ma pracownik?

Jakie są obowiązki pracownika?

Jakie obowiązki ma Pracownik? Pracownik jest obowiązany do:

• wykonywania pracy sumiennie i starannie
• przestrzegać obowiązków
• stosować się do poleceń przełożonych

Jest to zgodne z przepisami Kodeksu Pracy. Każda osoba zatrudniona na umowę o pracę ma wiele obowiązków. Podstawowe obowiązki pracownika są zawarte w art. 100 Kodeksu Pracy.

Co grozi pracownikowi za niewłaściwe wypełnianie swoich obowiązków?

Nieprzestrzeganie obowiązków przez pracownika może spowodować nieprzyjemne konsekwencje, takie jak: kary majątkowe oraz niemajątkowe,
kolejno:

• upomnienie lub nagana
• zwolnienie dyscyplinarne

Jakie obowiązki ma pracownik?

Podstawowe obowiązki pracownika to:

• sumienne wykonywanie obowiązków, które są określone w umowie o pracę
• przestrzeganie czasu pracy ustalonego w danym zakładzie pracy
• usprawiedliwianie oraz zgłaszanie nieobecności
• przestrzeganie regulaminu pracy oraz ustalonego w zakładzie pracy porządku
• przestrzeganie przepisów oraz zasad bezpieczeństwa, higieny pracy i przepisów przeciwpożarowych
• dbanie o dobro zakładu, chronić jego mienie oraz zachować w tajemnicy informacje przedsiębiorstwa
• przestrzeganie w zakładzie pracy zasad współżycia społecznego

Tajemnica przedsiębiorstwa a obowiązek jej zachowania przez pracownika

W art. 11 ust. 4 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji ujęto definicję tajemnicy przedsiębiorstwa. Przez tajemnicę przedsiębiorstwa rozumie się nieujawnione do wiadomości publicznej informacje:

• techniczne oraz technologiczne
• organizacyjne oraz inne, posiadające wartość gospodarczą.

Pracownik, który udostępnił poufne dane zakładu podlega odpowiedzialności cywilnej oraz odpowiedzialności karnej. Interes pracodawcy chronią przepisy w Kodeksie Cywilnym art. 415 i 439 K. c. lub przepisy Kodeksu Postępowania Cywilnego art. 189 K. P. C.
Tajemnica określona w odrębnych przepisach dotyczy:
1. tajemnicy państwowej
2. tajemnicy służbowej
Podstawa prawna: Ustawa z dnia 26.06.1974 r., Ustawa z 16.04.1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji oraz Ustawa z 22.01.1999 r. o ochronie informacji niejawnych.

Jakie obowiązki ma pracownik w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy

Pracownik zobowiązany jest też do przestrzegania przepisów w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, tj. art. 211 k.p. przestrzeganie przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy jest podstawowym obowiązkiem pracownika.

Pracownik obowiązany jest:

• znać przepisy oraz zasady bezpieczeństwa i higieny pracy, jak również uczestniczyć w szkoleniach z tego zakresu
• wykonywać pracę zgodnie z przepisami oraz zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy
• stosować się do wydawanych w tym zakresie poleceń przełożonych
• dbać o dobry stan maszyn, narzędzi i urządzeń oraz o porządek w miejscu pracy
• stosować środki ochrony zbiorowej oraz używać przydzielonych środków ochrony indywidualnej, odzieży oraz obuwia roboczego zgodnie z ich przeznaczeniem
• poddawać się okresowym oraz kontrolnym badaniom lekarskim
• zawiadamiać przełożonego o wystąpieniu w zakładzie pracy wypadku lub zagrożeniu życia i zdrowia ludzkiego
• współdziałać z przełożonymi oraz pracodawcą w wypełnianiu obowiązków dotyczących bezpieczeństwa oraz higieny pracy
  W przypadku zatrudnienia pracownik musi uczestniczyć w szkoleniu wstępnym z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy, a w czasie zatrudnienia uczestniczyć w innych kursach i instruktażach BHP.

Umowa o pracę a inne obowiązki pracownika

W umowie o pracę określa się zakres czynności oraz obowiązków pracowniczych. Zgoda pracownika na zakres wykonywania czynności oraz wynikające z tego obowiązki potwierdzona jest jego podpisem. To wiąże obie strony oraz wyznacza granice podporządkowania pracownika.

Do listy obowiązków wpisuje się klauzulę, że pracownik „ma wykonywać inne czynności polecone przez pracodawcę”.
Czynności te nie mogą wykraczać poza rodzaj pracy ustalony w umowie.

Jak już wskazano wcześniej każdy pracownik musi należycie dbać o dobro pracodawcy, chronić jego mienie oraz zachowywać w tajemnicy informacje, które w przypadku ujawnienia mogłyby narazić zakład pracy na szkodę.

Jakie jeszcze obowiązki ma pracownik?

• dbać o dobro współpracowników
• właściwie się zachowywać i odnosić do przełożonych oraz klientów
• musi kierować się zasadami kultury  oraz dobrego wychowania, a także poszanowania prawa dla odmiennego zdania czy orientacji.
• pracownik musi troszczyć się o zdrowie i życie osób, z którymi pracuje. Musi natychmiast zawiadomić przełożonego o wypadku oraz zagrożeniu zdrowia i życia ludzi.
• zatrudniony musi w pełni wykorzystać czas pracy na zajęcia zawodowe
• musi przestrzegać godzin pracy ustalonych w danym zakładzie pracy
• punktualnie musi zjawiać się w pracy oraz pozostawać w nim przez oznaczony czas. Z tego obowiązku zwalnia go jedynie usprawiedliwione przerwy lub przyczyny, np. urlop wypoczynkowy, choroba czy wezwanie tegoż pracownika do stawiennictwa osobistego w urzędzie, sądzie lub na policji.

Pracownik musi też stosować się do ustalonego w firmie porządku oraz regulaminu pracy, powinien więc:
– przestrzegać zakazu spożywania alkoholu na terenie zakładu pracy,
– poddawać kontroli służbowej poczty elektronicznej.

Należy podać obowiązkowe dane osobowe swoje oraz członków rodziny, a także aktualizować te dane i informacje, jak również informować kadry o zmianie adresu zamieszkania oraz stanu rodzinnego. Jeśli pracownik odmawia udzielenia tego typu informacji, może to uzasadniać rozwiązanie z nim umowy o pracę bez wypowiedzenia.
Zgodnie z art. 22 Kodeksu Pracy, pracodawca ma bowiem prawo żądać od pracownika pewnych informacji. Pracownik nie może więc odmówić udzielenia oraz wykonania tego polecenia nie narażając się na konsekwencje.

Odmowa wykonania obowiązków przez pracownika

Gdy zatrudniony odmawia wykonania polecenia, które nie wykracza poza rodzaj umówionej pracy, narusza wówczas obowiązek subordynacji oraz można go za to ukarać, a nawet zwolnić dyscyplinarnie. Tak uznał Sąd Najwyższy w wyroku z 12 kwietnia 2012 r. – II PK 216/11.

Nie znaczy to, że pracownik w ogóle nie ma prawa głosu przy zleconych czynnościach, lecz ich odmowa musi zostać uzasadniona.

Kiedy pracownikowi wolno sprzeciwić się pracodawcy?

W przypadku gdy pracodawca lub przełożony zarzuca zatrudnionemu, że ten odmówił wykonania polecenia, to Sąd musi ustalić, jaka była treść tego polecenia i w jakich okolicznościach je wydano oraz czy dotyczyło ono wykonywanej pracy.
Pracownikowi zatem wolno sprzeciwić się bezprawnym poleceniom, np. gdy pracownik bez sprzeciwu zgodnie z poleceniem szefa obsługuje maszynę, do czego nie ma uprawnień.