Kto to jest interesariusz/stakeholder?
Kto to jest interesariusz/stakeholder? Interesariusz z ang. stakeholder jest to podmiot lub grupa mogąca wpływać na działalność przedsiębiorstwa. Inaczej są to uczestnicy rynku powiązani z przedsiębiorstwem różnego typu relacjami. Z drugiej strony można powiedzieć, że są to osoby lub grupy, które mają własne interesy w przedsiębiorstwie lub w kontaktach i powiązaniach z nim.
Inne jednak „interesy” mają pracownicy firmy, a inny właściciele czy managerowie. Jeszcze inne „Interesy” wykazują kontrahenci czy klienci, będący niejako na zewnątrz przedsiębiorstwa.
Pojęcie interesariusza wiąże się z kwestiami otoczenia przedsiębiorstwa, bliższego i dalszego.
Kto to jest interesariusz/stakeholder? Klasyfikacja interesariuszy.
Podstawową klasyfikacją interesariuszy jest podział na:
– interesariuszy wewnętrznych
Do tej grupy należą:
- kierownictwo firmy tj. właściciele oraz zarząd czy managerowie
- pracownicy oraz związki zawodowe
- udziałowcy oraz akcjonariusze
– interesariuszy zewnętrznych
którzy mogą należeć do otoczenia bliższego lub dalszego przedsiębiorstwa, a w szczególności:
a/ interesariusze z otoczenia bliższego
- klienci
- kontrahenci oraz poddostawcy
- konkurenci
- wierzyciele
- społeczność lokalna
b/ z otoczenia dalszego
- władze lokalne i państwowe
- banki
- media
- organizacje pozarządowe
Kto to jest interesariusz/stakeholder? Typy relacji a grupy interesariuszy
Według drugiej klasyfikacji, w oparciu o typ relacji wyróżnić można podział interesariuszy na:
- interesariusze substanowiący, którzy współtworzą przedsiębiorstwo poprzez zaangażowanie własnego kapitału lub pracy. Są to akcjonariusze oraz właściciele czy też pracownicy,
- kontraktowi, którzy są związani z przedsiębiorstwem formalnymi stosunkami, umowami czy kontraktami. do tej grupy zaliczani są: klienci, dostawcy, konkurenci, strategiczni partnerzy,
- kontekstowi, którzy są zaangażowani wraz z przedsiębiorstwem lub oczekują wsparcia ze strony przedsiębiorstwa dla inicjatyw społecznych czy ekologicznych. Są to różnego typu fundacje czy organizacji pozarządowe
Znaczenie relacji przedsiębiorstwa z interesariuszami
Kto to jest interesariusz/stakeholder? Przedsiębiorstwo nie działa w izolacji, ale w otoczeniu. Jest zmuszone wchodzić w interakcje z różnymi podmiotami i grupami interesu. Współpraca z interesariuszami jest koniecznością, gdyż wynika albo z bieżącej działalności albo z celów strategicznych firmy. Bez interesariuszy przedsiębiorstwo nie byłoby w stanie istnieć i się rozwijać.
Tak jak przedsiębiorstwo potrzebuje pracowników czy dostawców, a tym bardziej klientów, bez których nie miałoby dla kogo działać i sprzedawać swoje produkty.
Innego typu relacje wiążą przedsiębiorstwo z władzami lokalnymi czy krajowymi. Przedsiębiorstwo działa w oparciu o określone przepisy i regulacje, które władze mogą zmieniać. Dlatego określa się ich mianem regulatorów, gdyż decydują w jakich warunkach będzie działało przedsiębiorstwo. Firmy mogą w pewnym stopniu wpływać na przepisy, które ich dotyczą. Jest to wpływ pośredni poprzez dyskusje i stanowiska zrzeszeń czy stowarzyszeń reprezentujących przedsiębiorców, lokalnych czy branżowych.
Zatem relacje przedsiębiorstwa z różnymi typami interesariuszy mają bardzo różny charakter.
Interesy i oczekiwania poszczególnych grup interesaroiuszy
Jak już wspomniano na wstępie, poszczególne grupy interesariuszy mają różne cele, interesy i oczekiwania względem przedsiębiorstwa, w szczególności można wymienić:
- oczekiwania klientów – to wysoka jakość produktów czy usług, niska cena oraz szybka dostawa w przypadku zamówień przez Internet,
- dla akcjonariuszy – najważniejsza jest wypłata dywidendy na jak najwyższym poziomie,
- dostawcy – oczekują wysokiego poziomu cen na towary czy usługi, których dostarczają dla przedsiębiorstwa czy korzystnychn terminów płatności terminów płatności,
- z punktu widzenia pracowników – istotne są wysokie zarobki, stabilność zatrudnienia oraz inne benefity, takie jak opieki medyczna i inne dodatkowe świadczenia, przestrzeganie praw pracowniczych, poszanowanie godności pracowniczej, równego traktowania czy możliwości rozwoju
- lokalna społeczność – oczekuje od przedsiębiorstwa społecznej odpowiedzialności, co oznacza np. niepodejmowania działalności szkodliwej dla środowiska lub jej minimalizowanie, stwarzania korzystnych warunków dla rozwoju lokkalnego otoczenia, wspieraniu inicjatyw w tym zakresie i inne,
Relacje pomiędzy przedsiębiorstwem i jego interesariuszami mają charakter dwustronny oraz wzajemny: przedsiębiorstwo oddziałuje na interesariuszy, a interesariusze wpływają na sukces przedsiębiorstwa.
Zarządzanie relacjami z interesariuszami
Relacje przedsiębiorstwa z interesariuszami są na tyle ważne, że mówi się nawet o tzw. zarządzaniu relacjami z interesariuszami. Każda firma musi się liczyć z różnego typu grupami interesu, które wskazaliśmy, gdyż może to mieć także wpływ na ich relacje z klientami, wizerunek przedsiębuorstwa, oraz jego marki.
Zarządzanie relacjami z interesariuszami polega na:
– określeniu celów w odniesieniu do relacji z interesariuszami,
– podejmowaniu decyzji z uwzględnieniem relacji i oczekiwań różnych grup interesariuszy,
– włączanie pracowników w proces zarządzania i podejmowania decyzji w przedsiębiorstwie, tzw. partycypacja pracownicza – odnosi się oczywiście do relacji z pracownikami jako interesaroiuszami,
– systematycznym przeglądzie i ocenie relacji z interesaariuszami,
– stałe monitorowanie relacji z interesariuszami,
– spotkania na szczeblu zarządu z niektórymi grupami interesariuszy tam, gdzie relacje są bezpośrednie, np. z pracownikami oraz udziałowcami czy akcjonariuszami,
– wszelkie działania mające na celu zbudowanie zaufania we wzajemnych relacjach z różnymi grupami interesariuszy oraz budowania reputacji firmy, zwłaszcza z partnerami biznesowymi czy lokalną społecznością,
Co daje pozytywna współpraca z interesariuszami?
Relacje z interesariuszami mogą przynieść:
– poprawę wizerunku firmy,
– wzrost wartości marki i poziomu sprzedaży, gdyż pozytywne relacje z grupami interesu mogą przełożyć się na postrzeganie marki,
– zmniejszenie niepewności oraz ryzyka działalności przedsiębiorstwa w turbulentnym otoczeniu,
– obniżenie kosztów działalności.