Upadłość czy bankructwo? Czym się różnią?
Upadłość czy bankructwo? Zjawisko upadłości przedsiębiorstw jest naturalnym procesem w sytuacji, gdy firma ma poważne problemy. Należy odróżnić upadłość od:
- niewypłacalności
- bankructwa
- utraty płynności
Przeprowadzone w odpowiedni sposób procesy upadłościowe mogą uchronić wspólników czy właścicieli firmy przed dużo gorszymi konsekwencjami. Upadłość pozwala w sposób uporządkowany i zgodny z prawem zakończyć działalność.
Upadłość nie jest zjawiskiem wyłącznie patologicznym. Służy zabezpieczeniu interesów podmiotów biorących udział w obrocie gospodarczym. Umożliwia wyeliminowanie z rynku podmiotów słabych.
Upadłość można porównać do naturalnego „zgonu”, natomiast bankructwo do „uśmiercenia” przedsiębiorstwa.
Upadłość czy bankructwo?
Problem polega na tym, że w sytuacji problemów rzadko w odpowiednim czasie bierzemy pod uwagę, że możemy ogłosić upadłość. Badania nad zjawiskiem bankructwa nie są liczne, co powoduje z drugiej strony uniknąć bankructwa.
Brak analiz nad problemem bankructwa powoduje, że przedsiębiorcy często nie zdają sobie sprawy z zagrożenia. Brakuje poznania przyczyn bankructwa pod to, aby można go było uniknąć czy uzyskać w miarę korzystne rozwiązanie tego rodzaju sytuacji, w której biznes ma problemy.
Upadłość a Pandemia
W dobie pandemii problem upadłości czy bankructwa jest szczególnie ważny i nie należy go unikać. Podjęcie w odpowiednim momencie kluczowych decyzji co do dalszego postępowania w sytuacji problemów w firmie jest często także umiejętnością. Może nie tylko pomóc w zakończeniu niefektywnej działalności, ale także uniknąć jako przedsiębiorca, wspólnik, zarządzający czy udziałowiec większych problemów, co pozwoli być może w przyszłości rozpocząć inną działalność.
Człowiek sukcesu bankrutuje kilka razy w swoim życiu
Powszechne są doświadczenia miliarderów, którzy oświadczają, że w swojej karierze przedsiębiorcy kilkakrotnie upadali i podnosili się. Człowiek uczy się na błędach. I często porażka uczy więcej niż pasmo sukcesów.
Czym się różni Bankructwo od Upadłości?
Bankructwa cechuje słabe rozpoznanie i brak kompleksowej analizy. Utrudnia to prawidłowe zdiagnozowanie sytuacji danego przedsiębiorstwa.
Problemy natury prawnej.
Globalizacja, bankructwo a efekt domina
Zarówno upadłość, jak i bankructwo napotyka także na szereg problemów natury prawnej nie tylko w Polsce, ale także w innych krajach. Występują powszechnie słabości
regulacji upadłościowych. W dobie globalizacji brakuje rozwiązań w sytuacji trudności w działalności przedsiębiorstwa na poziomie gklobalnym, które by pozwoliły przebrnąć przez tego rodzaju problem.
A przecież z bankructwem przedsiębiorstw może wiązać się globalny efekt domina.
Współczesne przedsiębiorstwa są powiązane siecią zależności, choćby płatniczych. W sytuacji, gdy jedno ma problemy, pozostałe pociąga za sobą na dno.
Jest to problem szczególnie aktualny w dobie pandemii. Warto zatem zdawać sobie sprawę co oznaczają obydwa pojęcia, czym się różnią, aby w pierwszej kolejności ich uniknąć, a w sytuacji gdy nie będzie to możliwe, mieć wiedzę co i w jaki sposób przeprowadzić, aby uniknąć większych problemów.
Istota upadłości – aspekt historyczny
Określenie bankructwo pochodzi ze średniowiecznych Włoch, podobnie jak słowo banca – oznaczało ławkę, a stało się etymologią słowa bank, tak określenie banca rotta – „złamana ławka” było podstawą do późniejszego określenia „bankructwo” czy „bankrut”. Pochodzi ono ze średniowiecznego zwyczaju łamania ławek i niszczenia stoisk
handlarzy, którzy nie regulowali swoich zobowiązań.
Ponadto w średniowieczy dłużnicy w sytuacji problemów uciekali z miasta i wówczas była ogłaszana upadłość pod nieobecność dłużnika, jego majątek był spieniężany i rozdzielany wśród wierzycieli. I wówczas można było taką sytuację odnieść do pojęcia bankructwo.
Jeżeli natomiast dochodziło, po ucieczce dłużnika z miasta, do porozumienia jego przedstawiciele porozumiewali się z wierzycielami celem zapewnienia
dłużnikowi możliwości powrotu do miasta – wówczas można powiedzieć, że dochodziło do ugody czy też procesu upadłości. Pomimo, iż pojęcie to nie było jeszcze znane.
Upadłość a niewypłacalność
Współcześnie coraz rzadziej używa się określenia bankructwo. Częściej mówi się o upadłości. Słowo upadłość zastępowane jest też często słowem niewypłacalność.
Kryteria analizy upadłości
W praktyce nie ma jednego rodzaju upadłości firm. Każda sytuacja jest inna. Inne jest przedsiębiorstwo, które przechodzi problemy, inna jest skala tych problemów.
Dla analizy sytuacji przedsiębiorstwa zagrożonego bankructwem, a chcącego ogłosić upadłość, niezbędne są następujące kryteria:
- sytuacja prawna i ekonomiczna
- skala problemów
- wielkość zadłużenia oraz jego struktura
- ilość wierzycieli i ich rodzaj
- przyczyna zadłużenia oraz problemów przedsiębiorstwa
- branża i rodzaj działalnościWszystko to pozwala zdiagnozować sytuację przedsiębiorstwa oraz wybrać nalepszą strategię w odniesieniu do procesów upadłości.
Natomiast co do samego procesu upadłości, to także stosuje się pewne kryteria, takie jak:
– zakres skutków upadłości przedsiębiorstw i ich wpływ na otoczenie biznesowe przedsiębiorstwa Co to jest otoczenie biznesu? (tj. zależność innych podmiotów, takich jak: poddostawcy, kontrahenci, którzy mogą ucierpieć),
– interesy uczestników postępowania upadłościowego.
Upadłość czy bankructwo?
Bankructwo to termin ekonomiczny, a upadłość to termin prawny. Z drugiej strony można powiedzieć, że bankructwo to proces samoczynny, a upadłość proces sterowany, oparty o różnego rodzaju regulacje (tzw. postępowanie upadłościowe).
Zatem używanie tych pojęć zamiennie nie jest w pełni zasadne.
Jeszcze inaczej można powiedzieć, że utożsamianie bankructwa z upadłością jest zasadne jedynie w wypadku upadłości zawinionej. Upadłość niezawiniona nie jest traktowana jako bankructwo w sensie ekonomicznym, ponieważ nie wynika z nieprawidłowości w zarządzaniu przedsiębiorstwem, ale z przyczyn niezależnych, takich jak min.:
- problemy w otoczeniu biznesu
- niewypłacalność kontrahenta
Kiedy nie dochodzi do postępowania upadłościowego
Bankrutujące przedsiębiorstwa nie zawsze poddawane są procesom upadłościowym, co
wynika z następujących przyczyn:
- po pierwsze – jeśli brak jest środków na sądowe postępowanie upadłościowe, gdyż sąd odrzuca wniosek o upadłość, gdy zbyt mała jest tzw. masa upadłościowa.
- po drugie – do postępowania upadłościowego nie dochodzi, jeśli przedsiębiorca spłacił
wierzycieli ( np. z prywatnego majątku), pomimo niemożności kontynuowania działalności.
Zatem firma może zakończyć swoją działalność w sytuacji problemów, nie ogłaszając upadłości. Nie zawsze też kwalifikuje się, jak już wspomniano wcześniej, do ogłoszenia upadłości. Stąd więcej jest bankructw niż upadłości.
Upadłość: nie równa się bankructwo, gdyż zakłada się, że upadłość jest niezawiniona, wówczas nie podlega karze
Bankructwo: jest zawinione i podlega karze:
a/ z winy umyślnej – wyższa kara
b/ umyślne z chęci zysku – najwyższa kara
c/ nieumyślne – niższa kara
Odpowiedzialność karna przedsiębiorców:
- grzywna
- pozbawienie prawa sprawowania określonych funkcji,
- kara pozbawienia wolności
Warunki dla ogłoszenia upadłości
Bankrutem jest przedsiębiorstwo, które nie jest w stanie regulować swoich długów oraz wartość jego majątku nie wystarcza na pokrycie wszystkich zobowiązań, nawet jeśli taka firma nadal działa.
O upadłości można mówić dopiero jeśli sąd ogłosi taką upadłość.Postępowanie upadłościowe ma na celu równomierne zaspokojenie wszystkich wierzycieli dłużnika,
Istnieje kilka istotnym przesłanek dla ogłoszenia upadłości, które trzeba spełnić:
Główną przesłanką do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości jest zaprzestanie płacenia zobowiązań w długim okresie czasu
Zatem krótkotrwałe wstrzymywanie się od płacenia długów wskutek przejściowych trudności nie jest podstawą do ogłoszenia upadłości. Przepisy prawa stanowią, iż upadłość ogłasza się w stosunku do dłużnika, który stał się niewypłacalny.
(Ustawa z dnia 28 lutego 2003 roku – Prawo upadłościowe i naprawcze; Dz.U. Nr 60,
poz. 535).