www.pixabay.com

Podstawowe obowiązki pracodawcy:

Jakie obowiązki ma pracodawca? Wydawać by się to mogło oczywiste, ale jednak nie do końca, gdyż lista tych obowiązków jest długa.

W  pierwszej kolejności najczęściej wymienia się obowiązki pracodawcy związane ze stosunkiem pracy, ponieważ pracodawca powinien w tym zakresie:

  • terminowo oraz prawidłowo wypłacać wynagrodzenie,
  • przeprowadzać okresowe badania lekarskie pracowników, w tym ponosi koszty profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami,
  • prowadzić dokumentację w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz akta osobowe pracowników,

Jakie obowiązki ma pracodawca w zakresie organizacji pracy:

Jakie obowiązki ma pracodawca w zakresie organizacji pracy:

  • po pierwsze – zaznajamiać pracowników podejmujących pracę z:
    – zakresem ich obowiązków,
    – sposobem wykonywania pracy na wyznaczonych stanowiskach oraz ich podstawowymi uprawnieniami
  • w dalszej kolejności – organizować pracę w sposób zapewniający:- pełne wykorzystanie czasu pracy,
    – osiąganie przez pracowników, przy wykorzystaniu ich uzdolnień i kwalifikacji,
    wysokiej wydajności i należytej jakości pracy,
  • jako trzecie – organizować pracę w sposób zapewniający:- zmniejszenie uciążliwości pracy,
    – zwłaszcza pracy monotonnej oraz pracy w ustalonym z góry tempie,

Obowiązki w zakresie poszanowania pracownika oraz równości


W/w grupa obowiązków odnosi się do kilku kwestii, w  tym poszanowania godności, niedyskryminacji oraz zakazu mobbingu, a w szczególności:

  • pracodawca jest obowiązany szanować godność i inne dobra osobiste pracownika,
  • przeciwdziałać dyskryminacji w zatrudnieniu, w szczególności:

– Pracodawca nie może dyskryminować pracownika ze wsględu na płeć oraz wiek,
– Niedopuszczalne jest różne traktowanie pracownika ze względu na niepełnosprawność, rasę oraz religię,
– Pracownik nie może być dyskryminowany ze względu na narodowość oraz przekonania polityczne,
Przynależność związkową powinna być nieograniczana przez pracodawcę,
– Niedopuszczalna jest dyskryminacja ze względu na pochodzenie etniczne oraz wyznanie. Również orientacja seksualną nie może być podstawą do różnicowania pracowników przez pracodawcę.

Pracownik nie może być dyskryminowany w miejscu pracy ze względu na rodzaj zatrudnienia. Niezależnie od tego, czy jest to zatrudnienie na czas określony czy nieokreślony albo w pełnym lub w niepełnym wymiarze czasu pracy,

Podnoszenie kwalifikacji pracownika a obowiązki pracodawcy

• Pracodawca powinien ułatwiać pracownikom podnoszenie kwalifikacji zawodowych, ponieważ sprzyja to także rozwojowi organizacji
• Musi stwarzać pracownikom podejmującym zatrudnienie po ukończeniu szkoły prowadzącej kształcenie zawodowe lub szkoły wyższej warunki sprzyjające przystosowaniu się do należytego wykonywania pracy,

Inne rodzaje obowiązków:

• Pracownik musi mieć zaspokajane w miarę posiadanych środków socjalne.
Odbywa się to poprzez min. prowadzenie przedszkoli oraz obiektów sportowych,
• Stosować obiektywne i sprawiedliwe kryteria oceny pracowników oraz wyników ich pracy,
• Wdrażać w zakładzie pracy zasady współżycia społecznego oraz przeciwdziałać mobbingowi.

jakie obowiązki ma pracodawca w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy

  • Pracodawca powinien zapewniać pracownikowi bezpieczne oraz higieniczne warunki pracy,
  • Powinien przestrzegać w zakładzie pracy przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz prowadzić systematyczne szkolenie pracowników w tym zakresie,
  • W miejscu pracy pracodawca musi zapewniać wykonanie nakazów oraz zarządzeń, wydawanych przez organy nadzoru nad warunkami pracy,
  • Ma obowiązek wykonywać zalecenia społecznego inspektora pracy,
  • Udostępniać  pracownikowi nieodpłatnie środki ochrony indywidualnej, takie jak odzież oraz obuwie robocze,
  • Powinien informować pracowników o zagrożeniach dla zdrowia i życia występujących w zakładzie pracy,
  • Musi wskazywać pracowników wyznaczonych do udzielania pierwszej pomocy i wykonywania czynności w zakresie ochrony przeciwpożarowej i ewakuacji pracowników oraz w nagłych wypadkach.


    Obowiązki a uprawnienia pracodawcy

Nie należy także zapominać, iż oprócz obowiązków pracodawca posiada równie dużo uprawnień. Są to między innymi takie obowiązki, jak kierowanie procesem pracy pracownika oraz rozliczanie go z efektów pracy zleconej do wykonania. Dotyczy to także kontroli wykonywania pracy przez pracownika świadczącego pracę w ramach pracy zdalnej. Jest to istotne szczególnie obecnie, w czasach pandemii.

Ponadto pracodawca ma uprawnienia do egzekwowania od pracownika realizacji obowiązku sumiennego i starannego wykonywania prac. Może domagać się właściwej realizacji poleceń, jeśli nie są sprzeczne z przepisami prawa lub umową o pracę.

Inne uprawnienia pracodawcy:

Pracodawca ma prawo egzekwować przestrzeganie:

  • czasu pracy ustalonego w zakładzie pracy,
  • regulaminu pracy i ustalonego w zakładzie porządku oraz
  • przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
  • przepisów przeciwpożarowych 

    Szczególną wagę pracodawcy przywiązują w zakresie dbałości przez pracownika o dobro zakładu pracy i ochrony jego mienia, w tym zwłaszcza:

  • zachowania w tajemnicy informacji, które mogłyby narazić pracodawcę na szkodę,
  • przestrzegania tajemnicy określonej w odrębnych przepisachTak jak w przypadku obowiązków pracodawcy leży zapewnienie przestrzegania zasad współżycia społecznego, tak również wobec pracownika pracodawca ma te same wymagania.Ponadto pracodawca może powierzyć pracownikowi inne obowiązki na czas przestoju (ze względu na okoliczności leżące po stronie pracodawcy), za które co oczywiste, pracownikowi przysługuje wynagrodzenie.

    Pracodawca może wymagać od pracownika pozostawania poza normalnymi godzinami pracy w gotowości do wykonywania pracy lub w innym miejscu wyznaczonym przez pracodawcę (np. w formie dyżuru).

     

    Pracownik może otrzymać od pracodawcy polecenie wykonywania pracy w godzinach nadliczbowych w okolicznościach związanych z:

  • ze względu na szczególne potrzeby pracodawcy,
  • konieczność prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia i zdrowia, ochrony mienia, środowiska czy usunięcia awariiWówczas pracodawca ma obowiązek rekompensowania pracy nadliczbowej czasem wolnym.I w końcu pracodawca ma uprawnienia do nakładania na pracowników kar porządkowych.