Kto to jest lider?
Kto to jest lider? Na określenie tej roli czy funkcji stosowane są synonimy:
przywódca, organizator, przewodnik
Pojęciem pokrewnym jest Lidership.
Współcześnie lidera postrzega się jako człowieka do zadań specjalnych.
Co oznacza bycie liderem?
- jest to bycie wizjonerem, inicjatorem, jak również mieć dobrą orientację w sprawach dotyczących firmy, oraz
- odznaczać się talentami komunikacyjnymi, a ponadto być otwartym na zmiany w zespole, którym kieruje
Lider musi posiadać osobowość przywódczą oraz być otwartym na skutki swego działania. Powinien także posiadać autorytet.
Autorytet lidera
Przywództwo nie zawsze idzie w parze z wiedzą, a przywódca nie jest nieomylny. Często liderem staje się nie osoba posiadająca największą wiedzę, ale umiejętności przywódcze, coś co poderwie innych do działania. Niemniej jednak autorytet jest bardzo istotny w byciu przywódcą czy liderem, gdyż wiąże się z wiedzą.
Rodzaje autorytetu:
- pozycji i stanowiska – „Zrób to, bo ja jestem szefem!”
- wiedzy – autorytet osób posiadających wiedzę
- osobowości – inaczej charyzma
- moralny – wartość wynikająca z etyki działań i celów.
Samo posiadanie odpowiedniej wiedzy fachowej oraz zawodowej nie uczyni z nikogo lidera – jest to warunek konieczny, ale nie wystarczający.
Rola przywódcy (lidera)
Określają ją oczekiwania innych ludzi w stosunku do niego. Pracownicy oczekują od swych przywódców pomocy w realizacji wspólnego zadania, jak również wypracowania zasad współdziałania w zespole oraz reakcji na poszczególnych członków grupy, którzy wyłamują się z zespołu.
Funkcje lidera
Osoba, która ma kierować ludźmi (lider) powinna wypełniać postawione przed nim zadania oraz utrzymać zespół i skłonić go do realizacji określonych zadań. Najważniejszymi funkcjami lidera w obszarach wykonywania zadań oraz budowania i utrzymywania zespołu oraz jego rozwoju są:
- określenie zadań do realizacji oraz planowanie
- tworzenie instrukcji oraz procedur ułatwiających działanie i kierowanie zespołem
- kontrola i ocena efektywności działania zespołu
- motywacja oraz organizacja, jak również dawanie przykładu
Oprócz powyższych funkcji lider musi spełniać określone wymagania i oczekiwania.
Oczekiwania wobec liderów
Od liderów oczekuje się, że będą efektywni czyli zdolni do realizacji założonych celów w danym czasie. Aby móc je spełnić, lider (przywódca) musi odznaczać się określonymi cechami.
Cechy liderów
Przywódca (lider) powinien posiadać:
- umiejętność rozwiązywania problemów oraz radzenia sobie w trudnych sytuacjach
- powinien mieć wizję, jak również poczucie misji organizacji
- zdolność do kształtowania postaw oraz ustalania priorytetów
Są to cechy przywódcze. Osoby obdarzone tymi przymiotami to „urodzeni przywódcy”. Muszą odpowiadać na wymagane charakterystyczne w swojej grupie zawodowej. Chcąc być przywódcą trzeba posiadać pewne cechy, ale one same nie sprawią, że dana osoba będzie postrzegana jako lider.
Lider powinien mieć ogólne cechy charakteru, które ułatwią mu kierowanie zespołem:
- entuzjazm oraz zaangażowanie
- lider powinien wzbudzać zaufanie, które jest podstawą wszelkich stosunków międzyludzkich, zarówno zawodowych jak i prywatnych
- spójność osobowości oraz nieustępliwość, przejawiająca się w stawianiu oraz egzekwowaniu wymagań
- wzbudzać szacunek – liderzy powinni cieszyć się szacunkiem, a nie tylko popularnością
- uczciwość polegająca na jednakowym traktowaniu wszystkich członków zespołu oraz niefaworyzowanie nikogo
- bezstronność w wymierzaniu kar za złą pracę i przyznawaniu nagród za dobrą
- zaangażowanie, a ponadto dbałość o ludzi oraz zespół
- pokora, jak również chęć słuchania innych
Atrybuty psychofizyczne lidera:
To postawy, kompetencje oraz umiejętności ułatwiające prowadzenie firmy: wysoko rozwinięte zdolności interpersonalne, jak również kreatywność oraz zaradność, pracowitość oraz samodzielność. Powinny go cechować: zdecydowanie i skrupulatność, autodyscyplina oraz asertywność.
Szereg różnych koncepcji lidera:
Lider musi przejawiać zainteresowanie i znajomość obszaru działania firmy dla której działa (praca powinna być jego pasją oraz źródłem inspiracji). Powinien posiadać umiejętność myślenia syntetycznego i analitycznego. Odznaczać się ambicją oraz pracowitość. Być pomysłowy oraz charakteryzować się zacięciem biznesowe (chęcią i umiejętnością ciągłego poszukiwania nowych możliwości rynkowych).
Przywódca organizacyjny (lider) przyszłości
Musi posiadać wiedzę oraz ukształtowane cechy i wypracowane umiejętności, które będą podstawą jego mocy podmiotowej i szacunku współpracowników. Powinien być z jednej strony marzycielem oraz wizjonerem, z drugiej zaś strategiem nadającym siłę działaniom podejmowanym w ramach organizacji. Niezbędne są w związku z tym takie cechy, jak:
- charyzma oraz pewność siebie oraz asertywność, a także
- tolerancyjność oraz otwartość, skłonność do zmian oraz chęć samorozwoju
- moralność czyli skłonność do poszanowania wartości moralnych.
Skutecznych liderów cechują: zamiłowanie do ciężkiej pracy oraz umiejętność analizy ryzyka, odwaga i zdecydowanie w podejmowaniu decyzji, konsekwencja w realizacji postanowień, umiejętność współpracy z ludźmi oraz komunikatywność i wysokie zdolności interpersonalne. Lider powinien być:
- pewny siebie oraz ambitny, jak również zorientowany na osiągnięcia i sukces,
- zdolny do dominacji nad innymi oraz dobrze tolerujący stres,
- kreatywny oraz innowacyjny, ale także elastyczny oraz odpowiedzialny.
- stanowczy a zarazem perswazyjny, a jednocześnie przywódczy oraz zdolny do szybkiego podejmowania decyzji
Lidera organizacji powinna cechować:
- dociekliwość, oraz chęć zdobywania nowych doświadczeń, jak również
- kreatywność, jak również otwartość na nowe pomysły i rozwiązania,
- wysoka odporność na stres i presję czasu oraz odporność na zmęczenie
- asertywność, empatia oraz umiejętność słuchania,
- wysokie kwalifikacje intelektualne oraz inteligencja emocjonalna przejawiająca się pod postacią samoświadomości (samoświadomość emocjonalna, umiejętność dokonania trafnej oceny, równowaga wewnętrzna),
- świadomość swej wartości oraz poczucie humoru,
- uczciwość i sprawiedliwość oraz moralność,
- zdolność samosterowania (samokontrola oraz wiarygodność, sumienność oraz elastyczność, nastawienie na osiągnięcia oraz inicjatywę),
- umiejętności socjalne (wizja przywódcza oraz wywieranie wpływu, dbanie o rozwój innych, komunikacja oraz umiejętność zarządzania konfliktami, nastawienie na ich nawiązywanie i podtrzymywanie sieci stosunków interpersonalnych).
Jaki jest skuteczny lider?
Powinien odznaczać się dokładnością w pracy, to znaczy brakiem akceptacji dla pracy niezakończonej oraz wykonanej pobieżnie, dostarczającej niepełnowartościowe rezultaty. Lider musi wykazywać się gotowością do współdzielenia się odpowiedzialnością oraz stosować podejście metodyczne oznaczające chęć poznania istoty rzeczy nad którą się pracuje (umysł analityczny). Musi charakteryzować się odpornością na krytykę oraz umiejętnością wyciągania konstruktywnych wniosków płynących z krytyki. Posiadać umiejętność racjonalnej obrony własnego stanowiska, a nie upierać się przy własnym zdaniu pomimo, iż wydaje się ono niesłuszne. Przywódca organizacyjny (lider) to osoba o chęci i umiejętności stałego uczenia się oraz podnoszenia kompetencji, jak również umiejętności wykorzystywania nabytego wcześniej doświadczenia