UMOWA O PRACĘ – co oznacza?
Umowa o pracę – co oznacza? Jest podstawowym dokumentem, który reguluje stosunki pomiędzy pracodawcą a pracownikiem.
Powinna być zawierana na piśmie. Umowa jest nieważna, jeśli brak jest określenia stron umowy o pracę oraz rodzaju pracy powoduje. Na postawie umowy o pracę pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy. Pracownik wykonuje pracę pod kierownictwem pracodawcy oraz w miejscu i czasie przez niego wyznaczonym.
Umowa o pracę a wynagrodzenie
Pracodawca zatrudnia pracownika za wynagrodzeniem. Umowa o pracę powinna określać wysokość wynagrodzenia za pracę. Brak tego elementu nie powoduje nieważności umowy. Wynagrodzenie ustala się wtedy na podstawie obowiązujących w zakładzie przepisów płacowych.
Rodzaje umów o pracę
Umowa o pracę – co oznacza? Jest tytułem do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych.
Od 2016 roku w Kodeksie Pracy wyróżniamy trzy rodzaje umów o pracę:
- po pierwsze – umowa na okres próbny
- ponadto – zawierana na czas określony
- i wreszcie – nieokreślony
Umowa o pracę na czas określony vs. czas nieokreślony
Maksymalny okres zatrudnienia na podstawie umowy lub umów na czas określony nie może przekraczać 33 miesięcy. Łączna liczba tego rodzaju umów nie może przekraczać trzech.
Ponadto – umowa o pracę na czas określony rozwiązuje się z upływem terminu, na jaki jest podpisana.
Podstawowe różnice między umową na czas określony a nieokreślony:
- Różnica polega na określeniu czasu ich trwania. W przypadku umowy na czas określony wskazuje się datę, w jakiej umowa rozwiązuje się. Umowa na czas nieokreślony takiej daty nie zawiera.
- Kolejną różnicą jest wymóg pisemnego uzasadniania przyczyn wypowiedzenia.
- Przy wypowiedzeniu umowy o pracę na czas nieokreślony musi być wskazana przyczyna rozwiązania umowy. W drugim przypadku pracodawca nie ma obowiązku wskazywania przyczyn wypowiedzenia.
- Jeśli umowa o pracę na czas określony zostanie zerwana przez pracodawcę, pracownik ma prawo wyłącznie do odszkodowania. Przy umowie na czas nieokreślony pracownik może domagać się przywrócenia do pracy lub uznania bezskuteczności wypowiedzenia.
Umowa o pracę na czas nieokreślony
Podstawowym rodzajem umowy o pracę jest umowa zawarta na czas nieokreślony. Umowa taka nie zawiera z góry uzgodnionego przez strony terminu zakończenia pracy.
Umowa o pracę na czas nieokreślony gwarantuje stabilność zatrudnienia i najpełniej chroni pracownika przed rozwiązaniem stosunku pracy.
Rozwiązanie umowy o pracę następuje w wyniku oświadczeń woli każdej ze stron.
Umowa o pracę na czas nieokreślony może też wygasnąć, np. w:
- przypadku śmierci pracownika czy śmierci pracodawcy, który jest właścicielem zakładu pracy albo
- po upływie trzymiesięcznej nieobecności w pracy pracownika z powodu tymczasowego aresztowania. Umowę o pracę zawiera się na piśmie. Pracodawca powinien najpóźniej w dniu rozpoczęcia pracy potwierdzić pracownikowi na piśmie warunki pracy.
Umowa o pracę – co powinna zawierać:
- strony umowy,
- rodzaj umowy,
- datę zawarcia,
- warunki pracy i płacy.
Zmiana treści umowy o pracę
Kolejną sprawą jest zmiana treści umowy.
Jeżeli obie strony chcą tego dokonać, to mogą podpisać aneks do umowy.
Aneks zawiera uzgodnione zmiany warunków oraz termin, od którego zmiany wejdą w życie.
Pracodawca może również zmienić warunki zatrudnienia w drodze tzw. wypowiedzenia zmieniającego.
Umowa na okres próbny
Ten rodzaj umowy może poprzedzać każdą inną umowę o pracę.
Pracodawca nie ma obowiązku jej zawierania, może zdecydować od razu o zatrudnieniu na czas określony lub nieokreślony. Ma ona na celu sprawdzić kwalifikacje pracownika w praktyce, a pracownik może dzięki niej zapoznać się z warunkami i organizacją pracy w danym zakładzie.
Zatrudnienie na jej podstawie nie może trwać dłużej niż 3 miesiące. Rozwiązuje się w ostatnim dniu okresu, na jaki została zawarta. Umowa na okres próbny może być też rozwiązana:
- za porozumieniem stron,
- za wypowiedzeniem przez pracownika lub pracodawcę oraz
- bez wypowiedzenia z winy pracownika lub z winy pracodawcy.
Pracodawca może zawrzeć umowę na okres próbny z tym samym pracownikiem tylko raz.
Zmiany w Kodeksie Pracy w roku 2019
We wrześniu 2019 r. weszła w życie nowelizacja dotycząca zakazu dyskryminacji pracowników.
Po pierwsze terminy związane z prostowaniem świadectwa pracy wydłużyły się z 7 do 14 dni. Jeśli pracodawca nie wyda świadectwa, wówczas pracownik ma prawo wystąpić do Sądu Pracy.
Nowe przepisy obejmują ochronę przedemerytalną osób, z którymi umowę o pracę zawarto na czas określony i wypowiedziano ją z naruszeniem przepisów.
Zmiany dotyczyły kwestii mobbingu i zasad związanych z korzystania z urlopów rodzicielskich.
Osoby, które doznały mobbingu i nie rozwiązały umowy o pracę mogą dochodzić od pracodawcy odszkodowania.
Zmieniły się przepisy w zakresie uprawnień związanych z korzystaniem z urlopów macierzyńskich oraz rodzicielskich, ojcowskich i urlopów na warunkach urlopu macierzyńskiego. Pracownicy inni niż matka i ojciec dziecka, to jest członkowie najbliższej rodziny uzyskali te same uprawnienia w powyższym zakresie.
